• UTS Nedir?

Uzaktan Türkçe Sınavı (UTS), Türkçeyi Türkiye içinde veya dışında yabancı dil olarak öğrenen yetişkin bireylerin dil becerilerini internet üzerinden ölçmek üzere Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Diller Araştırma ve Uygulama Merkezi (A. Ü. TÖMER) tarafından hazırlanan, yazılımı BİLEMEK Ltd. Şti. tarafından geliştir­ilen bir düzey belirleme ve sertifikalandı rma sınavıdır.

• Sınav Türleri

➟ UTS Sertifika Sınavı

Yurtiçi ve yurtdışı sınav merkezlerine internet üzerinden veya bizzat başvuran ve başvurusu kesinleşip sınav günü ve yeri kendisine bildirilmiş olan adaylara uygulanan, yalnızca yurt içi ve yurt dışı sınav merkezlerinde bilgisayar üzerinden yapılan ve sonuçları (hak edenlere beraberinde bir sertifika ile) belgelendirilen bir sınavdır. Bu sınavı tamamlayan kullanıcıların dinleme, okuma ve dilbilgisi soruları (toplam 81 soru) ile ilgili performansları sınav sırasında bilgisayar tarafından değer­lendirilmekte ve sonuç kullanıcıya sınav bitiminde bildirilmektedir. A.Ü. TÖMER notlandırıcıları tarafından sonradan değerlendirilen karşılıklı konuşma, sözlü anlatım ve yazılı anlatım becerileri (toplam 19 soru) ile ilgi sonuçları da içeren tam ve kesin sonuçlar ise adaylara en geç 10 gün içinde e-mail yoluyla bildirilmekte ve sertifika almaya hak kazanan adayları n belgeleri kendilerine en geç 2 ay içinde postayla gönderilmektedir.

➟ UTS Deneme Sınavı

Başvurusu doğrudan ve yalnızca internet üzerinden yapılan ve yine tamamen internet üzerinden uygulanan, UTS sertifika sınavıyla birebir aynı içerik ve format-ta olan bir sınavdır. UTS Deneme Sınavına katılım, sertifika sınavı için başvuru işlemlerini tamamlayan adaylara ücretsizdir. UTS Deneme Sınavı soruları UTS Sertifika sınavlarında kullanılan ve kullanım sıklı ğı ve süresi tamamlanmış olup sınav ortamından çıkarılmış sorulardan oluşmaktadır. UTS Deneme Sınavı sonuçları adaylara, beceri düzlemlerine göre tanımlanmış bir rapor olarak en geç 10 gün içinde duyurulmaktadır.

• Ölçülen Beceriler

UTS’de ölçülen beceriler sınav uygulamasındaki sırasıyla aşağıdaki gibidir:

➟ Dinleme

Dinleme bölümünde adaylara sözlü metin ya da diyaloglar dinletilmekte, aday­ların dinleme-anlama becerisi, dinlenen kayıtları n içeriğine yönelik çoktan seçmeli sorular yoluyla ölçülmektedir.

➟ Dilbilgisi

Dilbilgisi bölümünde adaylara Türkçenin dilbilgisel yapısına yönelik çoktan seçmeli sorular sorulmaktadır.

➟ Okuma

Okuma bölümünde, aynı metne yönelik 3’er çoktan seçmeli soru yoluyla bir metinde ya da diyalogda geçen temel iletiyi anlayabilme, hakkında konuşulan ya da konuşulmayan konuları belirleyebilme, metinde geçen sözcükler arasındaki ilişki­leri çözümleyebilme ve metin hakkında yorum yapabilme gibi beceriler ölçülmek­tedir.

➟ Karşılıklı Konuşma

Karşılıklı konuşma bölümünde kişisel bilgiler, akrabalık ilişkileri, yaşanılan çevre gibi konularda sesli olarak sorulan soruları anlayabilme ve bu sorulara uygun yanıt verebilme becerileri ölçülmektedir.

➟ Sözlü Anlatım

Sözlü anlatım bölümünde, içinde bulunulan belli bir duruma bağlı olarak bir isteği, özrü, sorunu, duyguyu, öneriyi, reddedi şi dile getirme; gördüklerini iş, oluş, durum ve nitelik olarak anlatabilme gibi beceriler, adayların bunları sözlü olarak dile getirmesi istenerek ölçülmektedir.

➟ Yazılı Anlatım

Yazılı anlatım bölümünde kullanıcıların, düşüncelerini kendilerine verilen birkaç konudan biri çerçevesinde yazarak anlatabilme becerisi ölçülmektedir.

• Soru Türleri

UTS toplam 100 sorudan oluşan bir sınavdır. 100 sorunun beceri düzlemlerine göre dağılımı aşağıdaki gibidir.

➟ Dinleme Bölümü

Dinleme sorularına ait oldukları düzey ve yanıtlama süreleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Dinleme bölümünde her bir sorunun ayrı süreleri bulunmasına rağmen, toplam süre 30 dakikadır. Ses kayıtlarında ve bu kayıtlarla ilgili sorulardan oluşan bu bö­lümde kullanıcılardan ses kaydını dinlemeleri ve bu kayıtla ilgili doğru seçeneği işaretlemeleri istenmektedir. 5., 14. ve 23. sorularda seçenekler bir cümleden değil, görsel bir ögeden (fotoğraf ya da çizim) oluşmakta, kullanıcılara ses kaydında bu ögelerden hangisinin tarif edildiği sorulmaktadır. Sınav uygulamasında kullanıcılar ses kayıtlarını en çok iki kez dinleyebilmektedir. Dinleme bölümünde sorulan soru­ların tamamı çoktan seçmeli sorulardan oluşmaktadır.

➟ Dilbilgisi Bölümü

Dilbilgisi sorularının ait oldukları düzey ve yanıtlama süreleri aşağıdaki tablo­da gösterilmiştir.

Kullanıcılara dilbilgisi bölümü için toplam 20 dakikalık bir süre verilmektedir. Dilbilgisi soruları, tümce ya da kısa paragraflardan oluşmaktadır. Bu bölümde üç farklı soru türü bulunmaktadır. Bunlardan ilki boşluk doldurma sorularıdır. Bu soru­larda, cümledeki bir ek ya da sözcüğün yeri boş bırakılmış, kullanıcılardan boşluğa uygun doğru eki ya da sözcüğü bulmaları istenmiştir. İkinci soru türünde, tümcede biri yanlış olan dört sözcüğün altı çizilmiş, kullanıcılardan yanlış sözcüğün verildiği seçeneği bulmaları istenmektedir. Üçüncü soru türünde ise soruda verilen tümce, se­çeneklerde aynı anlamı verecek biçimde farklı dilbilgisi yapılarıyla yeniden sunul­muş, aday lar dan doğ ru tüm cenin sunul duğu seçeneği bul maları is tenmektedir.

➟ Okuma Bölümü

Okuma sorularının ait oldukları düzey ve yanıtlanma süreleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Kullanıcılara okuma bölümü için toplam 40 dakikalık bir süre verilmektedir. Oku ma bö lü mü her dü zey için üç me tin ol mak üze re top lam 9 me tin den oluşmak -tadır. Her metin için kullanıcılara 3 soru sorulmaktadır.

➟ Karşılıklı Konuşma Bölümü

Karşılıklı konuşma sorularının ait oldukları düzey ve yanıtlama süreleri aşağı­daki tabloda gösterilmiştir.

Karşılıklı konuşma sorularının tamamı ses kayıtlarından oluşmakta, kullanıcıla­ra her bir soru için ayrı bir yanıtlama süresi verilmektedir. Toplamda bu bölüm için verilen süre 20 dakikadır. Her bir soru bir diyalog biçiminde ve belli bir konu çer­çevesinde sunulmaktadır. Kullanıcılardan dinledikleri sorulara mikrofonlarını kul­lanarak belirlenen süre içinde yanıt vermeleri beklenmektedir. Kullanıcı lardan bek­lenen, kendi yaşantıları ile ilgili gerçek bilgiler vermeleri değildir. Karşılıklı konuş­ma soruları yalnızca kullanıcıların sorulan soruları anlayıp anlamadıklarını ve bu sorulara uygun yanıtlar verip veremediklerini ölçmektedir.

➟ Sözlü Anlatım Bölümü

Sözlü anlatım sorularının ait oldukları düzey ve yanıtlama süreleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Sözlü anlatım bölümünde kullanıcılara toplamda 6 dakikalık bir süre verilmek­tedir. Bu bölümde kullanıcılardan, resimlerle ya da metin olarak sunulan bir olay veya bir durum hakkındaki düşüncelerini sözlü olarak anlatmaları istenmektedir. Kullanıcıların mikrofon kullanarak verdikleri yanıtlar bilgisayar tarafından kayde­dilmektedir. Bu sorunun öncelikli hedefi, kullanıcılardan kendilerine verilen olay, durum ya da resim hakkında olabildiğince uzun bir konuşma oluşturmalarıdır.

➟ Yazılı Anlatım Bölümü

Yazılı anlatım sorularının ait oldukları düzey ve yanıtlama süreleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

• Başvuru ve Kayıt

➟ UTS Başvuru

UTS için başvuru internet üzerinden yapılmaktadır. Sınavı almak isteyen kulla­nıcıların öncelikle www.bilemek.com/uts veya www.tomer.ankara.edu.tr/uts adresi­ne girmeleri, buradan "UTS Başvuru" bölümünü seçmeleri, sonra da "UTS Sertifi­ka Başvuru" butonunu seçerek almak istedikleri sertifika türünü belirlemeleri, son olarak da "Başvuru Formu"nu doldurmaları gerekmektedir. Bu aşamadan sonra baş­vurusu onaylanan adaylar sınava girmek istedikleri ülkedeki UTS merkezine yön­lendirilmekte ve sınavla ilgili diğer tüm işlemleri bu merkez üzerinden tamamlama­ları istenmektedir.

➟ Sınav Merkezleri

UTS Sertifika sınavına girilebilecek sınav merkezleri için bkz. www.bilemek.com/uts.

➟ Ödemeler

• Sınav Ücreti

Sınav ücreti, kullanıcının sınava girdiği ülkede, yerel sınav merkezi tarafından belirlenen hesaplara havale yoluyla veya kredi kartıyla ödenebilmektedir.

• Erken Değerlendirme Ücreti

Kullanıcılar sınavlarının, sınav tarihini takip eden 3 (üç) iş günü içinde değer­lendirilmesini istiyorlarsa başvuru sırasında bu taleplerini belirtmelidirler. Erken değerlendirme isteyen kullanıcıların erken değerlendirme için ayrıca ücret ödeme­leri gerekmektedir.

• Yeniden Değerlendirme Ücreti

UTS’yi alan kullanıcılar sınav sonuçlarının kendilerine bildirilmesinin ardından bir ay içinde sınav sonuçlarına itiraz etme hakkına sahiptirler. Sınavlarının yeniden değerlendirilmesini isteyen kullanıcıların bu taleplerini e-posta yoluyla ana merke­ze bildirmeleri gerekmektedir. Kullanıcıların yeniden değerlendirme işlemi için ay­rıca ücret ödemeleri gerekmektedir.

• Ayrıntılı Rapor Ücreti

Kullanıcılar standart sınav sonuç belgesi dışında sorun yaşadıkları dil becerile­ri hakkında ayrıntılı bir rapor istiyorlarsa bunu da başvuru sırasında belirtmeli ve belirlenen ayrıntılı rapor ücretini ödemelidir.

• Sınav Merkezi Değişikliği Ücreti

Herhangi bir merkezde sınava girmek üzere başvuruda bulunan, başvurusu onaylanan ancak daha sonra sınav merkezini değiştirmek isteyen kullanıcıların bu değişiklik için ayrıca ücret ödemeleri gerekmektedir.

➟ Kesin Kayıt ve Kayıt Onayı

UTS merkezine sınav başvurusunda bulunan ve ilk başvuruları kabul edilen kullanıcıların ödemeler ve kayıtla ilgili diğer işlemleri yerel merkezler aracılığıyla gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Ye rel merkez kayıt işlemlerini tamamlayan kulla­nıcılara ait bilgi ve belgeleri ana merkeze ulaştırır ve ana merkez tarafından kesin kayıt yapıldıktan sonra, kullanıcıya "Sınav Giriş Belgesi", deneme CDleri ve tanı­tım kitapçıkları posta yoluyla, diğer bilgiler de e-posta yolu ile gönderilerek kayıt süreci tamamlanır.

• Sınav Uygulaması

➟ Genel Kurallar

Kullanıcıların belirlenen sınav saatinden en az yarın saat önce sınav merkezin­de olmaları, sınava girebilmek için gerekli belgeleri eksiksiz olarak yanlarında bu­lundurmaları ve istendiğinde görevlilere göstermeleri, sınav merkezi ve sınav salo­nunun fiziki koşullarına uygun giyinmeleri, sınav salonuna girmeden önce tüm ki­şisel eşyalarını (cep telefonu, dizüstü bilgisayar, çağrı cihazı, her türlü yiyecek içe­cek, her tür lü söz lük, ki tap, def ter, ka lem, her tür lü sırt, el çan ta sı, vb.) gö rev li ler gözetiminde ilgili bölümlere bırakmaları gerekmektedir.

➟ Gerekli Belgeler Sınav Giriş Belgesi Kimlik Belgesi

➟ Kabul Edilmeyen Belgeler

Kullanım süresi bitmiş tüm belgeler

Sürücü belgesi

Üyelik kartları

Öğrenci kimlik kartları

Kredi kartları

Sigorta kartları

Resmi ve özel kurumlara ait kimlik kartları

Her türlü kart fotokopisi

➟ Sınav Salonuna Kabul ve Sınav Öncesi İşlemler

Sınav salonuna kayıtları onaylanmış ve kendilerine sınav giriş belgesi verilmiş kullanıcılar ve sınav görevlileri dışında herhangi bir kişinin girmesine izin verilme­yecektir. Kullanıcıların sınav salonuna girmeden önce sınav giriş belgesi ile geçerli kimlik kartlarını sınav görevlilerine göstermeleri gerekecektir. Kullanıcılar sınav başlamadan önce görevliler tarafından verilen gizlilik anlaşmasını imzalayacaklar­dır. Sınav salonuna girmeden önce sınav sonrası işlemlerde ve sonuç raporlarında kullanılmak üzere tüm kullanıcıların fotoğrafları çekilecektir.

➟ Sınavı Başlatma

Kullanıcılar yalnızca kendileri için belirlenen bölüme oturacaklardır. Kullanıcı­ların alacağı sınav kendileri için belirlenen bilgisayara daha önceden yüklenmiş ola­caktır. Kullanıcılar sınav başvurusu sırasında kendi belirledikleri kullanıcı adı ve şifreyi girerek sınavı başlatacaklardır. Kullanıcılar bu aşamadan itibaren sınav akı­şını gösteren yönergeleri izleyeceklerdir.

➟ Sınav Süresi ve Ara

Sınav süresi, sınavda verilen ara ile birlikte toplam 165 dakikadır. Beceri düz­lemlerine göre belirlenen süreler aşağıdaki gibidir.

Sınav süresince okuma bölümünün ardından 15 dakikalık zorunlu bir ara veril­mektedir. Ve rilecek aranın başlangıcı okuma bölümünün ardından bilgisayar tara­fından kullanıcıya bildirilmektedir. Kullanıcılar isterlerse 15 dakikanın tamamını kullanmadan sınava devam edebilirler. Belirlenen süre sonunda sınav salonuna dön­meyen kullanıcılar sınav salonuna alınmayabilir ya da sınavları geçersiz sayılabilir. Tüm sınav uygulaması boyunca süre, kullanıcının bilgisayarında etkin olan saat ile ölçülecektir. Kullanıcılar sınav süresince karşılaştıkları sorunlar (yalnızca bilgisa­yar ya da internet bağlantısından kaynaklı teknik sorunlar ve kullanıcının yaşayabi­leceği olağanüstü sağlık sorunları) için ellerini kaldırarak gözetmenden yardım is­teyebileceklerdir.

➟ Sınavı Bitirme

Kullanıcılar sınav süresince çıkış butonunu tıklayarak geçerli bölümü ya da sı­navı bitirebilirler. Sınavı tamamlamadan bitirmek isteyen ya da tamamlayan kulla­nıcılar "Sınavınız bitti, lütfen görevlinin gelmesini bekleyin." uyarısını gördüklerin­de yerlerini terk etmeyecek ve gözetmenin gelmesini bekleyeceklerdir. Kullanıcılar ancak gözetmen izin verdikten sonra sınav salonunu terk edebilirler.

➟ Özel Durumlar

• Gecikme

Belirlenen saatte sınav merkezinde bulunmayan ve sınav saatine kadar sınav ön­cesi işlemleri tamamlamayan kullanıcılar hiç bir şekilde sınav salonuna alınmazlar.

• Sınavdan Atılma

Sı nav sü re sin ce; ön ce ki bö lüm ler de su nu lan "ge nel ku ral lar"a ay kı rı dav ran dık -la rı tes pit edi len, baş ka sı nın ye ri ne sı na va gir di ği tes pit edi len, sı nav sa lo nu na alın -ması yasak olan eşyaları salona soktuğu anlaşılan, diğer kullanıcıların ekranlarını görmeye çalışan ya da kendi ekranını diğer kullanıcılara göstermeye çalışan, sınav salonunda diğer kullanıcıları rahatsız eden, sınav salonundaki diğer kullanıcılarla ve gözetmenle sözlü diyaloğa, tartışmaya giren, herhangi bir biçimde sınav içeriğini kopyalamaya ve dışarı çıkarmaya çalışan, sınav araç gereçlerine (monitör, klavye, fa re, ku lak lık, mik ro fon, ve sı nav la il gi li tüm ya zı lım lar) za rar ve ren ya da za rar ver -meye teşebbüs eden, herhangi bir sebeple sınav görevlisine haber vermeden yerini terk eden kullanıcılar sınav salonundan çıkarılacak ve sınavları iptal edilecektir.

• Sınavı yarım bırakma

Kullanıcılar kendi istekleri ile herhangi bir aşamada sınavı yarım bırakırlarsa sertifika ya da diploma alma şansını yitirirler. Ancak yanıtladıkları sorular ile ilgili sonuçlar kendilerine bildirilir. Herhangi bir sağlık sorunu nedeni ile sınavı yarım bı­rakmak zorunda kalan adaylara gözetmen raporu doğrultusunda yeniden sına va gir­me ya da aldığı sınavı daha sonra tamamlama hakkı verilir.

Sınav uygulamasının ana merkez ya da yerel merkezden kaynaklanan teknik so­runlar nedeni ile tamamlanamadığı durumlarda kullanıcılara yeniden sınava girme hakkı verilir ya da talep etmeleri durumunda sınav ücreti iade edilir.

• Sınavı erteleme

Kullanıcılar belirlenen sınav tarihinden 3 iş günü öncesine kadar talep etmek koşuluyla sınav tarihlerini ve sınav merkezlerini değiştirebilirler. Sadece sınav tari­hini değiştirmek isteyen kullanıcılar ilgili yerel merkez tarafından belirlenecek olan bir sonraki sınava girebilirler. Ancak sınav tarihi ile birlik te sınav merkezini de de­ğiştirmek isteyen kullanıcıların bu taleplerini ana merkeze iletmeleri ve talepleri onaylandıktan sonra ilgili yerel merkezle temasa geçmeleri gerekmektedir. Sınav merkezi değişikliği talebi kabul edilen kullanıcıların istedikleri merkezde sınava gi­rebilmek için ayrıca ücret ödemeleri gerekmektedir.

• Ücret iadesi

UTS için başvuran, gerekli ödemeleri yapan ve kesin kaydı yapılan kullanıcılar, ana merkez ya da yerel merkezden kaynaklanan teknik sorunlar nedeni ile sınav uy­gulamasının gerçekleşmediği durumlar dışında hiç bir sebeple ücret iadesi talep et­me hak kına sahip değil dir ler.

• Değerlendirme

➟ Puanlama

UTS’de sorulan ilk 81 sorunun puanlaması, belirlenen değerlendirme ölçütleri doğrultusunda bilgisayar tarafından otomatik olarak yapılmaktadır. Diğer soruların değerlendirilmesi için, atanan notlandırıcıların adayların yanıtlarını incelemeleri ve not vermeleri gerekmektedir. Bu işlem için, adayların karşılıklı konuşma, sözlü an­latım ve yazılı anlatım sorularına verdikleri yanıtlar veritabanında tutulmakta, böy­lece notlandırıcılar kendi kullanıcı adı ve şifrelerini kullanarak notlandırmakla yü­kümlü oldukları sınav sorularını görebilmektedir. Notlandırıcılar adayların ses kay­dı olarak saklanan yanıtlarını dinleyerek ya da yazılı anlatım metinlerini okuyarak değerlendirme sürecini tamamlamaktadırlar. Değerlendirme sürecinde her soru için iki notlandırıcı ve bir hakem notlandırıcı görev almaktadır. Hakem notlandırıcının görevi diğer notlandırıcıların verdiği puanları kontrol etmek ve geçerli olacak nihai puanı vermektir.

Öte yan dan, UTS’de yal nız ca bir be ce ri düz le min den ba şa rı sız olan aday la rın di -ğer beceri düzleminde gösterdikleri olumlu performansı, değerlendirme sürecine ak­tarmak adına benzer dilsel beceriler gerektiren beceri düzlemleri arasında çeşitli ko­relasyon ilişkileri oluşturulmuştur. Bu çerçevede dinleme ve okuma düzlemleri; dilbilgisi ve yazılı anlatım; sözlü anlatım ve karşılıklı konuşma aralarında korelasyon ilişkisi tanımlanan beceri düzlemleridir.

Korelasyon ilişkilerinin değerlendirme sürecine aktarılması temelde herhangi bir adayın bir beceri düzleminde belirlenen baraj puanını yakalaması veya aşması, o adayın ilgili düzlemden başarılı sayılmasına; bununla birlikte aday bir beceri düz­leminde baraj puanı altında kalmış ancak o düzlemle korelasyon ilişkisi içinde bu­lunan diğer beceri düzleminden gerekli puanı almış ise adayın baraj puanının altın­da kaldığı beceri düzleminde de başarılı sayılmasına dayanır. Bu korelasyon ilişki­sinin gerçekleşebilmesi için, adayın puanının başarısız olduğu düzlem için belirle­nen korelasyon barajının altında olmaması gerekir.

Herhangi bir aday bir beceri düzleminde belirlenen baraj puanını alamamış an­cak, bir üst düzeyde aynı beceri düzlemi için belirlenen baraj puana ulaşmış ya da bu puanı aşmış ise ilgili beceri düzleminde de başarılı sayılır. Bu korelasyon ilişki­sinin gerçekleşebilmesi için, adayın puanının başarısız olduğu düzlem için belirle­nen korelasyon barajının altında olmaması gerekir.

Herhangi bir aday bir düzeyin tüm beceri düzlemlerinden başarılı olmuş ise o düzeyin ser tifikasını al maya hak kazanır.

➟ Değerlendirme Süresi ve Sonuç Raporları

UTS’yi alan kullanıcılar girdikleri sınavın tamamlanmasının ve yerel merkez tarafından geçerliliğinin onaylanmasının ardından dinleme, dilbilgisi ve okuma düzlemlerine ilişkin sonuçları, kendilerinin başvuru sürecinde belirledikleri kullanı­cı adı ve şifreyi girerek internet üzerinden öğrenebilirler. Karşılıklı konuşma ve söz­lü anlatım becerilerinin yanıtlarını oluşturan ses kayıtları ile oluşturdukları yazılı anlatım metni ise ana merkezce atanan notlandırıcılar tarafından 10 (on) iş günü içinde değerlendirilir.

Sınavın tamamı değerlendirildikten sonra sonuçlar kullanıcılara posta yolu ile gönderilir. Ancak kullanıcılar tamamlanan tüm sınav sonuçlarını internet üzerinden de görebilirler.

Başvuru sırasında ayrıntılı rapor talep eden kullanıcılar da bu raporları posta yo­lu ile alabilecekleri gibi internet üzerinden de inceleyebilirler.

• Erken Değerlendirme

UTS başvurusu sırasında erken değerlendirme talebinde bulunan ve bunun için gerekli ödemeyi yapan kullanıcıların sınav sonuçları sınavın tamamlanmasının ve onaylanmasının ardından 3 (üç) iş günü içinde e-posta yolu ile adaylara ulaştırılır.